“อย่ามัวแต่นั่งอยู่กับบ้านให้เด็กมันถอนหงอกอยู่เลย”... เป็นเสียงตะโกนร้องบอกของท่านผู้เฒ่า  ที่ชาวบ้านเรียกท่านว่า  มัคคนายก  หรือ  มักกะทายก (เพี้ยนมาจากคำว่า มัคคทายก)  ได้ตะโกนบอกโยมผู้หญิงคนหนึ่งซึ่งจ้างให้ข้าพเจ้าซึ่งตอนนั้นอายุเพียง ๘ ขวบ  ถอนเส้นผมที่หงอกบนหัวด้วยเม็ดข้าวเปลือก ๒  เม็ดประกบกัน

 “เลิก ๆ  กูโดนมักกะทายกด่าเข้าแล้ว”...เป็นเสียงบอกให้ข้าพเจ้าเลิกงานอันเป็นรายได้ครั้งละ ๕๐  สตังค์  เป็นเงินที่จะต้องรับจ้างเก็บสะสมไว้เพื่อซื้อกางเกงไปโรงเรียน   นึกเคืองท่านมักกะทายกที่ขัดผลประโยชน์และขัดใจชาวบ้าน  ก็มันเรื่องอะไรเล่าที่จะต้องมาเจ้ากี้เจ้าการกับหัวชาวบ้านเขา   เพราะ....”เวลาผมหงอกนี่มันคันหัว”...ข้าพเจ้ายังไม่ลืมเหตุผลที่ผู้จ้างบอกว่าผมหงอกมันทำให้คันหัว   ไม่ลืมอาการที่ผู้หญิงคนนั้นเกาหัวอย่างรำคาญซึ่งต่อมาเมื่อตนเองหัวหงอกตอนอายุ  ๔๕  ขึ้น  จึงรู้ว่านั่นเป็นการหลอกข้าพเจ้า   เพราะแท้จริงแล้วหัวหงอกไม่ได้ทำให้คันหัวแต่อย่างใด   แต่ทำให้ “อายหัว”  ต่างหาก   อายคนรุ่นเดียวกันที่หัวของเขายังไม่หงอก   อายเด็กหนุ่ม ๆ  สาว ๆ  มันจะมองหัวเราแล้วรู้วัยของเราว่าแก่แล้ว   ก็เหตุใดเล่าท่านมักกะทายกจึงตะโกนอย่างนั้น  (ซึ่งไม่ใช่บ้านเดียว)  และไม่ใช่เพียงแต่เตือนผู้หญิงเท่านั้น   ผู้ชายก็ถูกเตือน   แต่ทุกครั้งที่ถูกเตือน  ทุกคนจะพูดว่า....กูถูกมักกะทายกด่าเข้าแล้ว...  

สังเกตว่าใครก็ตามที่ถูกท่านด่า   อีกไม่กี่วันพระก็จะพากันแต่งกายชุดขาว   มีหมอนที่ทำด้วยไม้   พากันมารักษาอุโบสถศีลค้างวัดหนึ่งวันกับหนึ่งคืน   และเมื่อท่านมักกะทายกซึ่งมีอายุวัยเกือบ ๘๐ ปี   มองเห็นลูกหลานนั้น ๆ   มาค้างวัด   กริยาและสายตาของท่านก็จะเปล่งประกายฉายแววยินดี   แล้วพยักหน้าไปยังผู้นั้น   ผู้นั้นคือผู้ที่พูดว่ากูถูกท่านมักกะทายกด่า   พร้อมกับคำพูดเบา ๆ  ว่า....?  ..ดี...ดี  

ทำไมหนอคนพวกนี้จึงเชื่อท่านมักกะทายกเหลือเกิน   ไม่เถียง   ยอมทำตามอย่างว่าง่ายเหมือนลูกหลานซึ่งอยู่ในโอวาท !  ความจริงก็คือท่านมักกะทายกเป็นผู้ที่ดำรงในศีลธรรม   ทำบุญสนทานอะไรท่านก็ทำก่อน   ไหว้พระ   รับศีล   ค้างวัด   จัดการดูแลอุบาสกอุบาสิกาที่ไปรักษาศีลเหมือนพ่อแม่ดูแลลูก ๆ    ตั้งวงสนทนาธรรมในยามว่างโดยปรารภหัวข้อธรรม   บาทีก็โต้ข้อธรรมกับพระสงฆ์ในเวลากลางคืนอย่างถึงพริกถึงขิง   บางครั้งพระแพ้ก็รีบกลับไปค้นหนังสือเพื่อกลับมาโต้กับมักกะทายกในเรื่องธรรมะและแนวปฏิบัติ   จัดนิมนต์พระเทศน์จากต่างวัดจนถึงขึ้นเรือไปกรุงเทพฯ (จากบ้านแพน  อยุธยา  สู่กรุงเทพฯ)  ไม่มีอะไรที่ท่านมักกะทายกประพฤติผิดจากทำนองคลองธรรม   จึงรู้ในภายหลังว่า...ท่านมักกะทายกห่วงลูกหลานบ้านท่านว่ามัวแต่หลงผัวหลงเมีย   หลงเงินทอง   หลงห่วงลูกหลาน   ตายไปแล้วจะไปตกนรกหมกไหม้   หรือ  เวียนว่ายตายเกิดเป็นสัตว์ดิรัจฉาน   เป็นจิ้งจกคอยดูลูกหลานดื้อด้าน   เป็นตุ๊กแกคอยทักลูกหลานเมื่อยามทำผิดด้วยคำว่า...แอ๊ะ แอ๊ะ แอ๊ะ  ..อั้นแน่...การวางมือทางโลกวันพระละหนึ่งครั้ง   จึงเป็นเรื่องของการทำตนให้พ้นจากห่วงหาอาวรณ์   และ   ห่วงหาอาลัยสร้างอิสรภาพในวัฏฏสงสารให้เกิดขึ้น   ทำให้ลูกหลานหมดความกังวลห่วงใยในภาพชาติของผู้เป็นพ่อแม่  ปู่ย่า ตายาย  

อะไรกันหนอทำให้ท่านมักกะทายกพูดกะคนที่หัวหงอกว่า....อย่ามัวแต่นั่งอยู่กับบ้านให้เด็กมันถอนหงอกอยู่เลย...นั่นก็เพราะว่าท่านมักกะทายกเข้าใจซึ้งถึงความเป็นจริงที่สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสสอนว่า....”หัวหงอกออกบวช”...

สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า   เมื่ออดีตชาติพระองค์เสวยพระชาติเป็นพระราชาทรงพระนามว่า  มฆเทวราช   ทรงครองบ้านเมืองด้วยทศพิธราชธรรมวิธี   บ้านเมืองเจริญรุ่งเรือง   มิทรงประทับเพียงบัลลังก์ในราชวังเท่านั้น   ทรงเสด็จประพาสต้น   ด้วยทรงทราบว่าตรงที่ไหน  ๆ  ที่พระราชาประทับก็เป็นบัลลังก์ทั้งนั้น   แม้แต่เสด็จย่ำโดยพระบาท   ก็เป็นบาทบัลลังก์   ดุจดังที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงปฏิบัติด้วยบรมราโชบาย  ๓   ประการ  คือ  เข้าถึง   เข้าใจ  พัฒนา  

กาลต่อมาพระองค์ได้ตรัสสั่งให้ช่างกัลบก (นายช่างฉลองพระเกศา)  ว่ายามใดถ้าเห็นพระเกศาหงอก   ขอให้บอกแก่พระองค์   จนวันหนึ่งนายช่างกัลบกได้กราบทูลว่ามีเส้นพระเกศาเส้นหนึ่งหงอกแล้ว   ทรงรับสั่งให้ถอนออกมาเพื่อทอดพระเนตร   เมื่อเห็นเส้นพระเกศาหงอก   ทรงรำพึงกับพระองค์เองว่า   ดูก่อนพ่อ   ผมหงอกขึ้นบนศีรษะของพ่อ   ส่อว่าเป็นคนชราแล้ว   แลกามารมณ์ที่เป็นของมนุษย์พ่อก็ได้บริโภคแล้ว   จะมัวหลงติดไปไย   พ่อจงแสวงหาความเป็นทิพย์เถิด   บัดนี้เป็นสมัยที่จะต้องถึงเวลาสละวางด้วยการออกบวช   แล้วทรงรับสั่งให้ประชุมพระราชวงศ์   เสวกามาตย์ราชมนตรี  ปุโรหิตาจารย์  ทรงประกาศสละราชสมบัติแก่ผู้ที่มหาสมาคมยอมรับให้ดำรงความเป็นกษัตริย์ สืบไป   แล้วพระองค์ก็เสด็จออกผนวช

  ท่านมักกะทายกท่านได้ปฏิบัติตามนี้ทุกประการ   พร้อมกับกล่าวเตือนญาติโยมที่ทำบุญในวัดเดียวกับท่านให้เห็นเทวทูตคือหัวหงอกว่าเป็นเครื่องเตือนตนให้มุ่งในการบุญกุศลอย่าหมกมุ่นกังวลในกามคุณ  คือ  ลาภ   ยศ  สรรเสริญ  สุข  จนพาให้จิตวนเวียนอยู่ใยวัฏฏะแห่งกิเลส   คำเตือนของท่านมักกะทายกยังก้องในหู   เตือนให้ปฏิบัติในหลายเรื่องที่ต้องสละ  ละวาง   ตามวันตามวัย   ซึ่งได้ทำแล้วและประสบความเจริญคือความสุข   ยังห่วงแต่ญาติโยมบางคนที่หัวหงอกยังไม่รู้จักความเปลี่ยนแปลง  ยังหลงอยู่   เด็ก  ๆ  มันถอนหงอกเอา   น่าอับอายจริง...!!!